A Coruña homenaxeará ás vítimas do nazismo coa colocación de 17 ‘stolpersteine’. Desta forma, os coruñeses que foron deportados aos campos de concentración en Alemaña contarán co seu particular lastro de bronce ante os que foron os seus domicilios particulares na cidade herculina, que se converterá na primeira en Galicia en tributar un recordo deste tipo.
Así o anunciou a alcaldesa da Coruña, Inés Rey, na presentación dun proxecto conxunto entre o Concello e a Asociación pola Recuperación da Memoria Histórica (ARMH). No acto, no que se lembrou que este venres, día 27, celébrase o Día Internacional en memoria das vítimas do holocausto, participaron a portavoz en Galicia da ARMH, Carmen García-Rodeja, e varios familiares das vítimas.
Os coruñeses aos que se lembrará nos stolpersteine son: José Albedro Villaverde, Adolfo
Bregua Mouriño, Víctor Manuel Conde López, Clemente de la Cruz García, Adrián del
Castillo Soutelo, Manuel Fernández Tárrago, Martín Ferreiro Álvarez, Arturo García
Lagares, Juan González del Valle, Leopoldo López Criado, Julio Martínez Arias, José
Martínez Cacheiro, Luis Rafales Lamarca, Víctor San Miguel Prado, Eduardo Sánchez
García, Enrique Tallón Charlón e Francisco Tallón Charlón.
“A nosa previsión é que os primeiros ‘stolpersteine’ comecen a instalarse este mesmo verán, aproximadamente no mes de xuño”, puntualizou a rexedora. Tras a instalación dos lastros, segundo engadiu, prevese levar a cabo percorridos guiados “de carácter didáctico e histórico”.
“A idea é que os stolpersteine sexan visibles e que a xente saiba que esas placas son en
homenaxe aos deportados, como en toda Europa”, agregou a voceira da ARMH, Carmen
García Rodeja, que lembrou, ademais, que se segue a traballar para localizar a máis
familiares —directos ou non directos— dos coruñeses deportados.
LIBRO DE BIOGRAFÍAS
Ademais, a ARMH, co apoio do Concello, publicará un libro coas biografías de cada un dos coruñeses homenaxeados. “Hai outro catro deportados coruñeses que contan xa co seu correspondente lastro fóra de Galicia”, recalcou.
Durante a presentación, o neto dun dos homenaxeados explicou que as biografías dos protagonistas son “historias tráxicas persoais que transcenden moito máis”, produto dunhas circunstancias históricas “que non se deben esquecer”. “Esta palabra impronunciable, ‘stolpersteine’, lémbranos o que pasou e que pode volver pasar”, sentenciou.
A portavoz da asociación, pola súa banda, destacou que esta iniciativa é froito da investigación dun campo que estaba “desatendido” para a que consultaron arquivos de España, Francia, Austria e Alemaña, asociacións de excombatientes e exiliados.
Os ‘stolpersteine’ –‘pedra que che fai tropezar’ en alemán– son unha creación do artista alemán Gunter Demning. O primeiro instalouse en Berlín no ano 1992 e desde entón, este proxecto chegou a máis de 25 países con 75.000 réplicas destes pequenos memoriais.