Este mércores 8 de marzo, a convocatoria social realizada pola Plataforma Feminista Galega e MMM, está formulada para ás 20:00h no Obelisco.
Pero este 2023 queremos poñer o foco na triple discrición á que se enfrontan as mulleres con problemas de saúde mental, ou ás mulleres con diversidade funcional. Facémolo coa axuda de dúas entidades comprometidas como Saúde Mental FEAFES Galicia e COGAMI.
As mulleres con problemas de saúde mental, triplemente discriminadas
A día de hoxe non existe un enfoque de xénero nas políticas de saúde mental, nas intervencións sanitarias e sociais de saúde mental e na súa avaliación. E iso que “segundo o censo de persoas con discapacidade da Consellería de Política Social, no 2021 había en Galicia 64.351 persoas con certificado de discapacidade por un problema de saúde mental, sendo a segunda causa de discapacidade máis frecuente despois da física”, explican dende FEAFES.
As persoas con problemas de saúde mental cargan con grandes lacras na súa vida diaria como o estigma social, dificultades para a inserción social e laboral e insuficientes recursos na atención á saúde mental. Pero dentro deste colectivo, as mulleres, que representan o 61% do total, están máis desprotexidas xa que sofren unha tripla discriminación:
- O estigma asociado aos problemas de saúde mental.
- O rexeitamento que provoca a discapacidade.
- As dificultades derivadas de ser muller.
”Esta tripla discriminación provoca unha serie de obstáculos cos que se atopan as mulleres con problemas de saúde mental no seu día a día. Por unha banda, existe un enorme prexuízo social, dado que a sociedade en xeral ten unha imaxe negativa do colectivo considerando as estas persoas incapaces ou demasiado problemáticas para levar unha vida normalizada”.
Isto tamén provoca obstáculos no eido laboral, sucedendo que as mulleres con problemas de saúde mental son dos colectivos que atopan máis dificultades para acceder a un posto de traballo. Como consecuencia, carecen de recursos económicos polo que a miúdo son dependentes das súas parellas.
De aí que os risco que teñen estas mulleres de sufrir violencia de xénero multiplícase entre 2 e 4 veces respecto ás mulleres en xeral. O 80% das mulleres con problemas de saúde mental que viven en parella sufriu algún tipo de violencia por parte da súa parella, máis da metade sufriu violencia física, e máis do 40% foi vítima de violencia sexual ao longo da súa vida.
En resumo, “non existe unha abordaxe de xénero nas políticas de saúde mental. Tamén é escaso o enfoque de xénero nas intervencións sanitarias e sociais de saúde mental, así como na avaliación das mesmas”.
É por todo isto que un grupo de mulleres de Saúde Mental FEAFES Galicia, profesionais e usuarias, interviñeron nun vídeo que se compartirá nas redes sociais da entidade o 8 de marzo baixo o hagstag #QueQuerenAsMulleres.
View this post on Instagram
Nenas e mulleres con diversidade
Fai COGAMI tamén balance de cifras para analizar o silencio administrativo con esta realidade. “Segundo datos do censo de persoas con discapacidade en Galicia, o 51% son mulleres, sendo 2.640 nenas con idades comprendidas entre os 0 e os 15 anos. Pese a ser maioría, son elas as que viven múltiple discriminación con respecto ao resto da poboación: por ser mulleres, por ter discapacidade e por vivir en zonas do rural, entre outras”.
“Se unha persoa se atopa nunha situación de desvantaxe non podemos falar de igualdade”, apunta Mónica Álvarez, a presidenta da Asociación de Mulleres con Discapacidade de Galicia (ACADAR), entidade que forma parte de COGAMI. Mónica engade que “nenas e mulleres con discapacidade enfróntanse diariamente a diferentes formas de discriminación que lles imposibilita o exercicio libre dos seus dereitos”.
E describen: “A muller con discapacidade é máis vulnerable ante os abusos, como proba disto, unha enquisa realizada por ACADAR sobre a situación das mulleres con discapacidade no uso das TIC. Segundo datos extraídos, o 15,71% das mulleres enquisadas confirmaron ter vivido violencia na rede: o 44% recibiron comentarios ofensivos sobre o seu aspecto; a un 41% propuxéronlle ter relacións sexuais a través dunha mensaxe non desexada; o 34% recibiu fotografías ou vídeos de contido sexual a pesar de rexeitar estas ofertas e o 37% das mulleres declaran que se lles insistiu en manter algún tipo de relación romántica ou sexual.
Mónica Álvarez apunta que “dada que a violencia dixital é relativamente nova, as nenas e mulleres que viviron ou viven algún episodio non son conscientes de que iso é violencia, facendo difícil a identificación e a abordaxe da situación”.
Para garantir as mesmas oportunidades, dende COGAMI ven necesario que se produza unha atención especializada dende idades máis temperás. “É necesario potenciar a participación social dende a infancia, resultando tamén básico contar cunha educación que sexa inclusiva, con recursos humanos e apoios técnicos que permitan que as nenas con discapacidade estean incluídas no sistema educativo, como aposta a nova LOMLOE.
COGAMI denuncia que non hai ofertas de traballo dignas e igualitarias, denuncia a accesibilidade no transporte, servizos e atención sociosanitaria… E aproveitando a serie mensual que están realizando comparten este vídeo:
