Coa chegada do verán e dos dous meses e medio de diversión, chega o estrés das familias para cadrar vacacións e escolas de verán que permitan conciliar a vida.
Cando falamos de conciliar, facemos referencia á necesidade de harmonizar os tempos, é dicir, procurar unha participación equilibrada entre mulleres e homes na vida familiar, persoal e laboral que tan só se consegue cunha reestruturación do sistema familiar, laboral, educativo, e de recursos formais e informais coa finalidade de introducir a verdadeira igualdade de oportunidades no emprego, modificar roles e estereotipos tradicionais e cubrir as necesidade de atención e coidados tanto da cativada, mocidade como das persoas maiores dependentes ou non.
Se reflexionamos sobre a organización do sistema de coidados no noso país, detectamos que nos atopamos en crise. Desde a incorporación da muller ao mercado laboral, procuramos coidar coa dedicación das nosas avoas e traballar como a xeración das nosas nais, o que nos leva a un desequilibrio social cuxos efectos negativos recaen principalmente sobre as mulleres. Elas adícanse, en moitas ocasións en exclusiva, ás labores de coidado. Atenden as tarefas domésticas, o que supón unha maior carga mental; renuncian á vida social, á formación, a espazos de respiro, a xornadas completas de traballo, provocando unha perda de calidade de vida, con menor benestar físico e psicolóxico, dependencia económica e maior inestabilidade laboral. Aspectos que provocan a moitas mulleres unha situación de vulnerabilidade, problemáticas psicoemocionais como ansiedade, estrés, insomnio e illamento social.
Aprobar esta materia depende do compromiso político e social, onde administracións públicas, empresas, entidades educativas e sociedade en xeral teñen un papel fundamental na procura de medidas para apoiar as familias cun obxectivo transformador real.
Algunhas das propostas de cambio son: a racionalización dos horarios, a adaptación e flexibilidade laboral, o fomento do teletraballo ou traballo híbrido (presencial e remoto) que garanta a desconexión dixital, a xornada comprimida de 4 días, a creación de banco de horas, incentivos á corresponsabilidade e servizos públicos e privados de atención a menores, mocidade e maiores para cubrir os días non lectivos, con ampliacións horarias en sinerxia cos horarios laborais, servizos de transporte e comedor, así como todas as adaptacións as necesidades especiais.
As familias son elementos chave nesta problemática, precísase dunha educación igualitaria, dun reparto equilibrado das responsabilidades domésticas e familiares entre mulleres e homes, de feito cóntase con moitos homes cunha visión diferente ante as recoñecidas masculinidades tradicionais reclamando o seu dereito a coidar, así como a creación de redes de apoio informais na súa contorna que promova que os avós e avoas podan gozar dos seus netos e netas en equilibrio co seu tempo libre e de descanso.
Estas medidas supoñen cambios culturais e de costumes profundos, que nos posicionaría como unha sociedade mais igualitaria e xusta con posibilidades de converxer coas directrices Europeas que promoven nas axendas a mellora na produtividade, competitividade, conciliación e corresponsabilidade, un reto social e económico que pon en valor e nun eixe central os coidados e a sustentabilidade das vidas.
- Eva Ovenza Pereira. Psicóloga especializada en políticas públicas de igualdade de xénero
