O pasado luns pola tarde, no servizo de urxencias do Complexo Hospitalario Universitario da Coruña (Chuac), un paciente trasladado por unha ambulancia do 061 apuñalou a un enfermeiro e a un garda de seguridade que acudiu ao seu auxilio. Este último, que resultou con feridas máis leves, é empregado de Prosegur, empresa que desde o verán pasado relevou a Eulen como adxudicataria do servizo de seguridade na área sanitaria da Coruña-Cee. O prezo de adxudicación foi dun total de 13.808.971,32 euros, aínda que ao restarlle o IVE queda en 11.412.373 euros. O contrato é por catro anos, pero se chega a haber unha prórroga por outros doce meses o montante elevaríase.

De acordo cos pregos, que figuran no Portal de Contratos Públicos de Galicia, o servizo completo inclúe tanto a vixilancia como o mantemento do sistema de seguridade nunha listaxe limitada de centros sanitarios da área: os hospitais da Coruña e Cee, os centros de saúde de Ventorrillo e San José, e os puntos de atención continuada (PAC) da cidade, de Betanzos e de Carballo. No resto de instalacións recollidas no contrato só se realizaría o mantemento do sistema de seguridade. Aquí incluiríase o centro de saúde de Muxía, onde tamén o luns, horas antes do incidente no Chuac, a Garda Civil detiña a unha muller por agredir ao pediatra do seu fillo. Por tanto, nestas instalacións non estaba prevista a presenza dun garda.

VIXIANTES “SEN ARMA”

O contrato adxudicado inclúe manter a integridade dos bens e persoas, prestar o servizo ‘acuda’ (mediante a activación dunha alarma), intervir en caso de perigo e pedir a asistencia das forzas públicas de seguridade. Iso si, o prego de prescricións técnicas di que os vixiantes irán “sen arma” e que disporán de medios de defensa persoal (xeralmente, unha porra e chalecos anticortes, aínda que non veñen expresamente no documento) e uns grilletes.

Con todo, representantes sindicais da seguridade do Chuac consultados por Europa Press denuncian a insuficiencia de recursos en comparación a outros hospitais como o de Santiago, onde a adxudicataria é Eulen. Por exemplo, relatan que na área da Coruña-Cee non dispoñen dun chaleco por traballador e que non se lles permite o uso de espray de defensa. Ademais, máis aló de que os protocolos de agresión ao persoal sanitario parten do Sergas, tamén os pregos obrigan a que, no caso de que ocorra un incidente que afecte ao seu persoal, a adxudicataria teña non só que comunicalo á unidade de prevención da área Sanitaria, senón tamén ao investigado.

PROSEGUR ABRIRÁ “INVESTIGACIÓN INTERNA”

Para ese efecto, a raíz do suceso do luns cun dos seus traballadores feridos no Chuac, aínda que de carácter leve, Prosegur defende, ao ser consultada por Europa Press, que conta con protocolos para “afrontar este tipo de situacións” e que, “como é habitual nestes casos, iniciouse a correspondente investigación interna para esclarecer os feitos e, chegado o caso, tomar as medidas adecuadas”. O xoves desta semana, a empresa mantivo unha reunión cos sindicatos (CC.OO., UGT, USO e CIG), que lle solicitaban documentación, un maior intercambio de información sobre riscos e medidas preventivas, máis formación do persoal e un plan de coordinación adecuado.

Fontes de CC.OO. lembran que levan esixindo “melloras” nas súas condicións “desde fai dez anos”, xa coa anterior adxudicataria. E é que “non hai apuñalamentos todas as quendas”, pero practicamente “en todas as quendas” se teñen que exercer contencións e apoios na seguridade. Así mesmo, sobre o cambio de empresa fornecedora do servizo, recoñecen que aínda non están moi conformes. “Aínda nos estamos coñecendo”, aseguran, á vez que recoñecen que o diálogo con Eulen era “bastante máis fluído”.

PROCESO DE ADXUDICACIÓN

O proceso de contratación da seguridade na área da Coruña-Cee comezou o decembro de 2023 despois de finalizar a adxudicación anterior, da que se encargaba Eulen. Ao concurso presentáronse inicialmente catro ofertas: á parte de Eulen e Prosegur, a UTE Salzillo Seguridade e Clece. Non entanto, só as dúas primeiras pasaron o primeiro corte, porque as outras dúas non conseguiron un mínimo de puntuación establecido (25 puntos, a metade do máximo) en criterios técnicos como o plan de seguridade e a formación do seu persoal. Neste aspecto, Prosegur conseguiu 50 puntos, a máis alta posible, mentres que Eulen, a que ata o momento era a concesionaria, quedou en 42,99 puntos tras obter unha valoración máis frouxa en baremos como o plan de formación do persoal e os recursos materiais achegados ao servizo.

No segundo e último corte, a mesa de contratación valorou o aspecto económico e as políticas de igualdade e conciliación. A oferta de Prosegur era de 11.412.373 euros (sen IVE), mentres que a de Eulen era algo máis barata, con 11.356.172,29 euros, uns 56.000 menos. Finalmente, a finais de xuño de 2024, resolveuse a licitación en favor de Prosegur, o que provocou a subrogación de 76 traballadores (74 vixiantes e dous técnicos) que ata o momento o eran de Eulen. A maiores, a nova adxudicataria tamén pon a disposición da área todo o seu persoal na provincia da Coruña, consistente en 742 vixiantes, por se fose necesaria. Desta forma púidose reforzar a seguridade no Chuac, cun garda máis, tras o incidente do luns.

O PSDEG DENUNCIA O “AUMENTO” DAS AGRESIÓNS E PIDE MEDIDAS Á XUNTA

Pola súa banda, o PSdeG denunciou o “aumento” das agresións a profesionais sanitarios en Galicia e fixo fincapé en que “se debe cortar a escalada de violencia”. Así mesmo, os socialistas galegos esixiron á Xunta que revise os protocolos de seguridade tanto en atención primaria como en hospitalaria. Neste sentido, a deputada do PSdeG Elena Espinosa rexistrou unha batería de iniciativas parlamentarias a través da que reclama ao Goberno galego medidas para que os traballadores “poidan realizar o seu labor sen que se exerza violencia física ou verbal contra eles”. Así mesmo, apostou por evitar demoras na prestación dos servizos sanitarios e evitar a “frustración, incerteza e desesperación” de pacientes que “enfrontan longas listas de espera”. Neste contexto, subliñou que é “imprescindible” que desaparezan, “xa que constitúen un dos principais factores desencadenamentos de incidentes”.

Deste xeito, Espinosa tamén lembrou que no pasado ano o Servizo Galego de Saúde (Sergas) rexistrou “medio cento de causas penais abertas” por ataques a persoal sanitario, “unha cifra que vai en aumento segundo alertan tanto a Organización Médica Colexial como o Consello Xeral de Enfermaría”. Con todo, a deputada afirmou que “son necesarias actuacións preventivas e de amparo para o persoal sanitario” e incidiu en que “esta é a segunda vez no que vai de lexislatura na que o Grupo Socialista reclama ao Parlamento que inste á Xunta a tomar as medidas necesarias para solucionar o problema”.