NOSOS BARRIOS
- “Orzán” podería significar ‘auga que flúe’.
A Real Academia Galega ofrece na súa canle de Youtube unha nova tempada da serie audiovisual O Seminario de Onomástica responde, na que académicos e académicas e mais filólogos da RAG explican a orixe e o significado de distintos topónimos do país.
Desta volta é o filólogo da RAG Iván Méndez o que pisa a area do Orzán para profundar na historia destoutro nome da terra tan singular e vencellado á cidade da Coruña. O Orzán dálle nome en realidade a toda a enseada, tamén coñecida como Mar do Orzán, limitada por un extremo pola torre de Hércules e polo outro polo monte de San Pedro, identificado no mundo mariñeiro como monte da Penaboa ou simplemente como A Penaboa.
Derivados deste nome son outros topónimos antigos como A Cancela do Orzán ou O Curro do Orzán, este último xa perdido; o da rúa do Orzán, que naceu coa construción na zona dunha serie de vivendas dende finais do século XVII; e o da Agra do Orzán, un dos barrios máis populosos da cidade da Coruña, que ata mediados do século XX era un inmenso terro de cultivo. “De aí o nome de agra, cuxa orientación era cara ao mar do Orzán, que se vía desde alí”, explica Iván Méndez.
Tras repasar as distintas hipóteses sobre o seu significado, dende o padre Sarmiento ata Uxío Carré Aldao, o filólogo apunta que a que se considera máis sólida é a do lingüista Edelmiro Bascuas, quen ligou o Orzán con Orza, afluente do Deva. Coma o nome do río, o lingüista sostiña que Orzán procede dunha raíz *Er-w, cuns temas Ortia ou Ortium que poden significar ‘auga que flúe’, neste caso do mar. “Antigamente toda a zona da Pescaría era unha illa e o mar do Orzán pasaba entre ela. Polo tanto, esa hipótese de ‘auga que flúe’ veríase referendada por esa situación. Consideramos que esta tese pode explicar moi ben a orixe deste topónimo tan propio da cidade da Coruña”, conclúe Iván Méndez.
Máis novas
