Pechouse na Coruña o ciclo de roteiros xornalísticos para rescatar a memoria da prensa en galego que a Asociación de Medios en Galego vén realizando neste mes de febreiro co gallo do Día dos Medios en Galego.

Despois de pasar pola Estrada, A Pobra do Caramiñal e Compostela, e tralo éxito do Festival de música galega contemporánea celebrado o pasado xoves tamén na cidade herculina, a AMEGA pechaba o ciclo de actividades cun roteiro no barrio de Monte Alto.

Da man dun excepcional guía como Xurxo Souto, gracias á coorganización do Xornal da Coruña e a incombustible Asociación Cultural Alexandre Bóveda, máis de 60 persoas “molláronse pola lingua” e descubriron a potencia da cidade da Coruña como gran precursora da prensa en galego.

A sesión arrincaba no Campo de Marte, onde Ubaldo Cerqueiro daba conta do nacemento do Xornal da Coruña, o primeiro gran xornal dixital en galego da Coruñaa e comarca, e da intención da AMEGA de darlle visibilidade ás máis de 50 cabeceiras que forman a entidade, así como aos máis de 140 medios que comunican na nosa lingua.

Coa corna de Xurxo resoando polo barrio, a comitiva trasladábase por rúa da Torre arriba cara a segunda parada, na veciña oficinal da Revista Luzes, onde Xosé Manuel Pereiro falou deste proxecto de entidade, e calidade, que aposta polo xornalismo pausado nesta sociedade que sobrevalora a actualidade. “A xente ve ben os medios en galego pero non se comprome”, lamentou, destacando, a contra vento, que “o futuro é o papel”, e acabou véndose obrigado a cantar o mítico himno “Coma o vento”, da súa banda Radio Océano, ao son do acordeón de Xurxo.

A seguinte parada foi no IES Zalaeta, o que significou “unha revelación” para moitos dos presentes, como recoñecía o propio Xurxo, xa que “ninguén nolo contou”. Ninguén nos contara o que nos dixo Xoán Costa, membro do Consello de dirección de Nós Diario, outra das grandes referencias dos medios en galego. O IES está situado no que foi o Hospicio, que albergara a primeira imprenta fixa da cidade da Coruña onde xa se publicara en 1808 o pioneiro “Diario de La Coruña”, ou en 1860, o Vello Pico Sagro, o primeiro en galego na Coruña e posiblemente de todo o país.
Costa falou tamén doutras publicacións históricas como o “Álbum de la Caridad”, dun dos primeiros dicionarios galegos impresos no Hospicio en 1873; ou “O Señor Pedro”, unha publicación que contén a primeira publicación científica en galego, como apuntou Martín Pawli, da Asociación Ío.

María Xosé Bravo, presidenta da da co organizadora AC Alexandre Bóveda, tomou a palabra no Papagaio para descobrirnos que a gran referencia do xornalismo en galego, A Nosa Terra, 18 anos da explosión das Irmandades da Fala, xa se lanzara dende un despachos dos Cantóns.

O roteiro quixo lembrar tamén a figura de Luisa Villalta, a coruñesa que este ano protagoniza o Día das Letras Galegas. E tivo sorte de contar con Maribel Longueira, creadorado libro “O Papagaio” que relata coas súas imaxes, e con poemas de Luísa, o cambio que viviu este singular barrio. Longueira espera que o libro poida volver editarse este ano.
O lugar foi escollido porque dende O Papagaio tamén Villalta escribiu moitas das súas columnas xornalísticas para a renovada A Nosa Terra ou Tempos Novos. Foi Carmela Galego, vicepresidenta da propia ACAB a que, ademais de destacar esa revolución que propuxo a creadora unindo a historia da literatura e da poesía coa da música, a que destacou “o compromiso” como terceiro alicerce que fai de Villalta unha auténtica pioneira.

O roteiro remataba no Campo da Leña, onde Tomás Legido resumía 29 anos de asociación e 28 de radio á fronte da CUAC FM, “aradio da cidadanía coruñesa, que a a Asociación Cuac FM só xestiona”, lembrou. Quixo describir o proxecto como “o mellor xoguete da cidade para a xente ao que lle guste a comunicación”, abrindo a emisora a todo o mundo, e lembrou aquel 2017 nos que a radio comunitaria venceu nos xulgados a toda unha Xunta de Galicia que quixo multar con 200.000€ a un proxecto social cunha historia de máis de 450 programas.
Lembrou que CUAC é dos poucos medios da cidade que si cumpre coa Leo do galego, e animou a todo o mundo a achegarse á proxección especial do documental “Nada que ver”, que se vai celebrar o 17 de marzo, no 28 aniversario da emisora, nos Cantones Village, un evento solidario coa Cociña Económica.

Xurxo Souto despediu a xornada facendo que toda a comitiva acabase cantándolle ao Orzán, e pechando unha xornada de descuberta e coñecemento da nosa propia historia.

A fin de festa do roteiro do #DiadosmediosenGalego cantándolle ao Orzán co gran Xurxo Souto!!!
Gracias a todxs!!!! pic.twitter.com/Vz1nPneES2

— Asc.Medios en Galego (@mediosengalego) February 24, 2024