A Garda Civil desenvolveu unha operación mediante un equipo conxunto con Colombia que permitiu desarticular unha organización criminal internacional coa detención de sete persoas, catro en España, que obrigaban a mulleres colombianas a prostituírse en pisos privados nas provincias da Coruña (un deles en Arteixo), Toledo e Cáceres.

A organización usaba sicarios para extorsionar aos familiares das vítimas, vulnerables e enganadas con falsas promesas de traballar como “meseras” –camareiras–, polo que eran trasladadas a España co único propósito de exercer a prostitución en pisos privados, chegando a obter a organización criminal beneficios de entre 25.000 e 35.000 euros por cada unha delas.

Hai constancia de polo menos 50 vítimas no últimos catro anos, mulleres de entre 18 e 25 anos. En concreto, eran obrigadas a entregar pagos mensuais á organización froito da súa explotación sexual, encargándose os membros do grupo criminal en Colombia de ameazar e mesmo de utilizar a violencia contra os familiares directos das mesmas para acabar con calquera reticencia de pago por parte das vítimas.

Segundo a Garda Civil, estas extorsións e coaccións eran levadas a cabo en Colombia polo coñecido grupo criminal ‘Os Pachelly’, con fortes vinculacións a outros históricos clans criminais como o ‘Clan del Golfo’.

ARTEIXO, TOLEDO E CÁCERES

A ‘Operación Estorque’ foi posible pola constitución do primeiro Equipo Conxunto de Investigación entre España e Colombia. Iniciouse grazas á denuncia dunha vítima de trata, agora testemuña protexida, aínda que a investigación apunta a que habería máis de 50 vítimas no últimos catro anos.

A vítima que denunciou e deu paso á operación é unha muller que, como as restantes, estaba 24 horas vixiada “baixo chave” en pisos destinados á prostitución. “Aproveitou un dos envíos de diñeiro que tiña que facer para chamar a unha persoa”, sinalou o tenente Félix Durán.

A fiscal de Sala de Estranxeiría, Beatriz Sánchez, puxo en valor a relevancia do traballo do equipo conxunto e confirmou que Colombia desde a pandemia de Covid-19 lidera de forma destacada o país de orixe desde o que se captan máis vítimas, seguido moi de lonxe por Paraguai, Brasil, Venezuela, Romanía e Nixeria.

“É a persoa máis valente que coñecín en moito tempo”, continuou o investigador, destacando que a organización extorsionó á familia en Colombia, aínda que non así aos nenos, que foron claves á hora de desenvolver o operativo de liberación. As vítimas chegaban a pagar cantidades que multiplicaban por dez a suposta débeda contraída en orixe, coa promesa de que ían traballar de “meseras” –camareiras– en España.

CATRO DETIDOS EN ESPAÑA

En España leváronse a cabo actuacións nas provincias da Coruña –concretamente, nas localidades de Santiago de Compostela e Arteixo–, Toledo e Cáceres, permitindo a liberación de tres potenciais vítimas de trata. Detívose a catro persoas, ás que se lles imputan os delitos de trata de seres humanos con fins de explotación sexual, branqueo de capitais e pertenza a organización criminal.

En Colombia foron detidas tres persoas, unha delas considerada o xefe e máximo expoñente deste grupo criminal, encargado de controlar todas as fases de captación, traslado e explotación das vítimas. Tamén levaba a cabo as ameazas e agresións sobre a contorna das mulleres. Ademais, emitiuse unha orde internacional de detención contra outra muller integrante da organización asentada en Ecuador.

Ao mesmo tempo que se executaban as actuacións en ambos os países, este Equipo Conxunto de Investigación conseguiu trasladar de forma segura a España ao fillo dunha das vítimas, en coordinación entre as autoridades colombianas e españolas con ONG e institucións sociais. “A prioridade é a protección das vítimas e, a partir de aí, investigar e desarticular a trama”, sinalou o coronel xefe da Unidade Central Operativa (UCO), Alfonso López Malo.

Na fase de execución da operación en España, contouse coa participación directa de axentes da Policía Nacional de Colombia (DIJIN), da mesma maneira que investigadores da Sección de Trata de Seres Humanos da UCO trasladáronse ao país suramericano co mesmo fin.

A ‘Operación Estorque’, dirixida polo Xulgado de Instrución número 1 de Santiago de Compostela, enmárcase no Plan de Actuación da Garda Civil contra Trátaa de Seres Humanos. Ademais de axentes da UCO e a DIJIN, participaron efectivos da Unidade Orgánica de Policía Xudicial de Lugo, así como as Fiscalías de España e Colombia.