Xulio Ferreiro segue igual ou case  igual que cando deixou o Concello da Coruña… Quizais con algunha caniña máis e menos tenso que hai catro anos. Entrevistamolo nun bar frecuentado da Coruña e alí debulla o que foron os últimos oito anos da política da súa cidade, unha cidade da que non é rexedor, pero pola que se meteu en política porque “buscaba o mellor para ela”.

Agora está máis tranquilo e non bota en falla a vida do consistorio coruñés. “Se non te acostumas a ir a palcos vip, nen a a coches oficiais, nen a gardacostas, pois o botas en falla moito menos porque non te afixeches a iso”, di ao tempo que presume do que deixou feito e que alcaldesa actual continuou; “aí están os orzamentos participativos, a renta social municipal, ou facer da coruña un referente da política social e educativa no país”.

Recoñece que tivo un trato moi cordial cos grandes empresarios da cidade, Amancio Ortega, Ribera ou Botas, pero non co gran xornal da cidade. “Queriamos que subordinaramos a política municipal a intereses económicos e evidentente por aí non entramos”. Ese medio, di, tivo que ver na súa caída, pero tamén asume que perderon por erros propios.

“Pero todo isto tivo un custe no meu caso de vida persoal e familiar. Por iso na miña casa están todos contentos de terme outra vez”, di contento. Non descarta á volta á vida política. “Para volver tería que ver a que, a onde, como… Agora mesmo non teño perspectiva de voltar a un posto de responsabilidade política, nin tampouco teño unha oferta enriba da mesa para facelo”, sinala pero advirte, “aínda é novo” e non sabe que pode pasar en cinco, seis, sete ou oito anos.

Así é Xulio, o Xulio que foi alcalde, que agora é profesor e que lle encanta ser unha persoa máis, un coruñés como outro calquera.

Bueno, don Xulio, que tal? (Ríe)

Non te chaman moito “don”? Non,nunca me chamaron moito “don”.

Pero alcalde si, non? Si, si. Hai quen me segue chamando.

E o de non ser xa alcalde, como o levas? Ben, ben…. Evidentemente durante catro anos aí a  túa vida cambia e tamén as relacións coas persoas pero tamén é certo que eu entendín que ese tempo estás de prestado, aínda que quen estivo de alcalde segue quedándolle o título toda a vida, pero se non te acostumas a ir a palcos vip, nen a a coches oficiais, nen a a gardacostas, pois o botas en falla moito menos porque non te afixeches a iso. Eu sempre tentei manter os pés na terra e saber que iso é unha época na vida que está moi ben pero non é o normal da vida dunha persoa.

Non, certo, normal non é, pero en que sentido estivo ben para ti? Eu como coruñés estou moi orgullo de ter sido alcalde da miña cidade, aínda que sexa unha nota a pé de páxina da historia tan grande dunha cidade. Coido que, ademais, foi un momento moi bonito cando chegamos á alcaldía. Vivín momentos moi interesantes a nivel local, autonómico e estatal. A verdade é que foi todo unha experiencia. Tamén tivo as súas partes que non boto tanto en falla, pero si que é certo que durante o tempo que estás date tempo a facer política, xestionar proxectos interesantes, axudar ás persoas, de transformar a realidade ata onde podes chegar que era a nosa intención.

“Se non te acostumas a ir a palcos vip, nen a coches oficiais, nen a a gardacostas, pois o de ser alcalde o botas en falla moito menos”

E dos proxectos que fixeches, estás contento? Ben. Nalgúns casos teríame gustado levalos ata o final. Houbo cousas que non rematamos, outras que se abandonaron, pero hai cousas que están aí e que quedaron co actual goberno. Aí están os orzamentos participativos, a renta social municipal, de facer da coruña un referente da política social e educativa no país. Hai cousas que se botaron a andar e seguen aí e hai outras que, por desgraza, o goberno actual decidiu paralas ou ir por outro lado.

E das cousas que se fixeron mal ou non se fixeron?. Non é tanto que se fixeron mal, senón que os tempos son complicados, sen aprobar orzamentos, cun pleno que non apoia medidas que ti levas, como son reformas do PXOM ou outras. Pero si que tiñamos un modelo de cidade para ser máis vivible para os cidadáns, de non depender de lóxica especulativas ou da presión inmobiliaria. E, claro, un cambio de modelo como isto custa levalo a cabo e que se vexa na práctica. Certamente se comezaron a ver algunhas cousas pero o mandato de catro anos non deu a mais.

Claro, vou falar dunha serie de cuestións que, case catro aos despois continúan… Eu sigo vendo presión inmobiliaria, sigo vendo determinadas actitudes nesta cidade que se terían que ter cambiado e non se cambiaron, poderes fácticos que seguen aí dominando… O concello é unha peza máis na gobernanza global dunha cidade. E si que houbo algunhas dinámicas que se cambiaron pero tamén é certo que houbo unha volta a antigas formas de facer as cousas coas que determinados actores desta cidade están máis cómodos. E, claro, para o goberno local tamén é mais doado manter contento a segundo quen e manter unha entente aí. Que a entente tamén se pode manter pero non en parámetros que sexan desiguais. Cando  nós estivemos se nos esixiu subordinar a política municipal a intereses económicos e evidentente por aí non entramos. Estes días vemos que o Concello aínda non pagou polos terreos portuarios. Estamos tendo este debate porque o goberno da Marea Atlántica foi importante aí porque había unha presión social e porque había un goberno que recolleu eses intereses e inquedanzas sociais e os impulsaron políticamente e non permitiu que se fixeran determinadas cousas e aí si que houbo un sentido común que mudou.

Pero, claro, volvemos sempre a “certos poderes fácticos”. E cres que eses poderes foron os que sacaron a Xulio Ferreiro e á Marea Atlántica do poder na Coruña?Bueno, as cousas non son tan sinxelas. Eles xogaron as súas cartas con polémicas que se mantiveron artificialmente con datos que non eran certos. E aí está a realidade que se pode comparar a execución orzamentaria e índice de resolucións administrativas e non hai grandes diferencias e, nalgúns casos a nosa xestión foi mellor. Pero, claro, se puña o foco en determinadas cousas, había un altofalante mediatico e iso axudou a crear un clima.

“Tamén recoñezo que houbo cousas e erros propios porque, aínda que te poñan o listón máis alto que a outros, a túa obriga é saltalo igual”

E foi só iso? Non creo que só haxa un factor. Tamén recoñezo que houbo cousas e erros propios porque, aínda que te poñan o listón máis alto que a outros, a túa obriga é saltalo igual e, ao mellor, nalgunhas cousas non estivemos o suficientemente hábiles ou vivos, para xerar outros debates, encauzalos e buscar apoios. A política é moi viva.

Ti mesmo o recoñeces. Eu son dos que penso que tamén faltou certa autocrítica nas mareas en xeral en relación aos periodos de goberno… Eu creo que a autocrítica hai moita e fixémola. Pero é certo que moitas veces non queres ser tan explícito con esta autocrítica cara fóra porque xa moita autocrítica che fan os demais. Pero si que no interno a houbo e a segue habendo. E, aínda que eu teño que dicir que podo saír coa cabeza ben alta deses catro anos no goberno municipal, tampouco podo dicir que estivera de dez en todo porque se fora así pois seguiría sendo alcalde.

PODERES MEDIÁTICOS

Falabas agora de voceiros mediaticos que estiveron na vosa contra… A cales te refires?Bueno. Penso que non fai falla nomealos. Cada un ten as súas formas de comunicar e hai creadores de opinión nesta cidade moi fortes e eses creadores de opinión se aliñean e non teñen moitas voces en contra. E, por iso, é moi difícil xerar outro tipo de discursos. Aínda así, influíron moitas cousas. Sen a victoria de Pedro Sánchez nas xerais a poucos meses das locais ao mellor os resultados eran outros. Hai moitos factores a ter en conta. É certo que factor mediático é un máis e a nós non nos axudou.

Pero imos poñer nome. O gran voceiro mediatico da Coruña é La Voz de Galicia… (Rí). Iso dilo ti, non eu.

Pois queda dito. Dígoo eu… E, dime, como se vive fóra da política? Pois moi tranquilo. Desde o punto de vista persoal e familiar pois gañas moita. Gañas horas de sono, horas coa familia. Eu recuperei tamén un traballo que me gusta moito, polo tanto, tampouco por aí perdín. Que conste que a min tamén me gusta moito o traballo municipal. Eu estaba contento traballando no concello. Non me gusta moito a outra parte, a loita entre partidos, as cousas internas dos partidos… Todo iso non me gusta. O outro si; a xestión, sacar adiante proxectos. Pero todo isto tivo un custe no meu caso de vida persoal e familiar. Por iso na miña casa están todos contentos de terme outra vez.

Recuperaches entón esa parte do Xulio Ferreiro que tiñas antes de entrar no concello… Si,si.

Entón non queres volver? E que son etapas e para volver tería que ver a que, a onde, como. Tamén teño un compromiso coa miña facultade da que agora son decano. Tamén é certo que a miña carreira universitaria sufriu un parón e agora estou nun momento de recuperar o ritmo, de ir a congresos, de facer vida académica. E aí tamén hai outro investimento na miña carreira profesional que tamén teño que coidar.

“Agora mesmo non teño perspectiva de voltar a un posto de responsabilidade política, nin tampouco teño unha oferta enriba da mesa para facelo”

É certo que tes unha gran traxectoria académica pero aínda estás aberto á política porque segues sendo un “zoon politikon”, un home político… Podemos facer política de moitas formas; se un está en mobilizacións ou loitas sociais, se se está apoiando e traballando pola universidade pública e tamén os que están en funcións de goberno. Agora mesmo non teño perspectiva de voltar a un posto de responsabilidade política, nin tampouco teño unha oferta enriba da mesa para facelo. Eu sigo colaborando coa Marea Atlántica na Coruña porque é unha ferramenta política útil e imprescindible para a nosa cidade e sigo aí aportando a miña experiencia e o que lles poda servir do que eu lles podo aportar. E do resto pois estou noutro momento da vida.

Pero descartas a volta, entón? Pois eu que sei, a vida é moi longa. Eu aínda non fixen os 50. Non son un rapaz pero tampouco son tan vello. Polo tanto non sei o que vou facer dentro de cinco, seis, sete ou oito anos.

Ti lembras a idade na que Fraga foi presidente da Xunta, non?. (Rí). Era maior ca min.

Si, era bastante máis vello. Se falamos de idade, tes tempo abondo… Pero dicías que non che puxeran ofertas enriba da mesa. E, logo, non te chamou Yolanda Díaz?Non hai ningún ofrecemento concreto de nada porque nin tan sequera o proceso político de Sumar está niso. Eu falo con Yolanda Díaz de cando en vez. Vexo con moito interese o proxecto que está impulsando e agardo que lle saia moi ben, pero eu non estou agora no momento persoal de estar aí.

Entón entendo que xa falaches con ela disto…A ver, Yolanda Díaz é vicepresidenta do Goberno central e tampouco e que teña tempo para falar comigo todos os días. Si é certo que quedamos a cear aí atrás. Eu teño moi boa relación persoal con ela, pero digamos que non estou nese momento persoal.

Ousexa que sumar non vas sumar? Sumaremos o que podamos pero non é cuestión do que vai facer aí Xulio Ferreiro. Eu os procesos os vexo en colectivo e neses movementos colectivos tamén estarei e onde decida estar a Marea Atlántica alí estarei.

ISABEL FARALDO “TRANSFUGA”

E cres que a Marea Atlántica tamén debería sumar porque vexo que ultimamente van máis as restas que as sumas; Susana Soneira por unha banda, Isabel Faraldo polo outro..Isabel Faraldo presentouse por unha lista. Unha lista que se presentou no 15 e no 19 e se logo hai persoas que polos motivos que sexa, políticos, persoais ou o que sexa decide marchar da lista iso ten un nome e é transfuguismo. Iso, lamentablemente lle pasou á Marea Atlántica dúas veces neste mandato pero non porque a Marea Atlántica non sume, senón porque hai persoas que, aínda que din ter un discurso de unidade, na práctica o que exercen é outra cousa.

Pero falamos de xente que está apoiada por determinados partidos políticos. Isabel Faraldo, por exemplo, anunciou xa que vai ir por Podemos… Ao final vese que detrás destas persoas pode haber partidos políticos?No caso de Soneira non sei porque non teño constancia de que detrás de Susana haxa un movemento partidario. No caso de Isabel Faraldo é evidente que si o é porque así se explicitou. Por iso a min me chama a atención que cos actos diga unha cousa e logo coas palabras diga outra. A mellor mostra de unidade tería sido integrarse no grupo da Marea Atlántica e traballar pola lista que se presentou e iso sería o honesto políticamente.

Pero entón vou ao que dicía antes, que ao final, estamos vendo que é probable que do espazo da marea saian varias listas nas vindeiras municipais coa posibilidade de ter a Marea Atlántica, Podemos e Esquerda Unida por separado. E iso beneficia a quen beneficia… Eu iso non o sei pero o que está claro que aquí hai unha formación que é a Marea Atlántica que é a que estivo facendo un gran traballo político durante estes anos, que foi forza de goberno e a casa común de todo o espazo de ruptura no seu momento. E aquí todo o mundo foi ben acollido e quen se queira unira á Marea Atlántica será ben recibida.

“O que nos penaliza é cando pasamos mirando máis tempo cara adentro que cara a fóra”

Pero non cres Xulio que todo isto poida ter unhas consecuencias políticas nas vindeiras municipais porque a desunión penaliza. Xa lle pasou ao BNG no seu día, pasoulle despois a AGE, a Podemos, ás mareas ou a En Marea. Non cres que non vaia ter consecuencias electoriais? Eu sempre digo que o que nos penaliza é cando pasamos mirando máis tempo cara adentro que cara a fóra. Eu creo que o que se nos chamou en política é para traballar, mellorar o benestar da cidadanía. As movidas internas penalizan porque é que a ninguén lle interesa. O que interesa é o traballo que fas no concello, a proposta política pola que te presentas e se é honesta e críble. E nese sentido penso que a Marea Atlántica está onde está e non se moveu.

Ousexa que segue onde estaba, e agora que non está Xulio Ferreiro, continúa con Xan Xove. Como o ves? Pois penso que é un magnífico candidato. É unha persoa con moito carisma, comprometida, honesta e no persoal non creo que vai defraudar aos votantes da Marea Atlántica. Creo que foi un acerto a súa elección. El sabe que ten o meu apoio desde o primeiro día e xo sabe. Tentei axudalo a tomar a decisión e creo que é un magnífico candidato.

Sabes que ten un reto difícil nun momento no que hai tendencias á baixa…Estamos noutro momento político. Non estamos no 15, nin no 19, pero a Marea Atlántica demostrou xa a súa honestidade e a súa xestión de goberno. Hai moitas cousas que pasan na Coruña que non pasarían se non estivera aí a Marea Atlántica. Aí está o debate do porto, os instrumentos participativos ou as políticas sociais que puxemos en marcha en Vivenda ou Política Social. Ese é un haber que ten Xan e agora o que queda é que se dea a coñecer máis do que xa é continuando co traballo que se comezou no 14 que non é outro que o mesmo que realizaron un grupo de persoas que se xuntaron na Coruña que non quería facer a política de sempre. E ese segue sendo o espírito da Marea Atlantica.

E vai Xulio Ferreiro a botarlle unha man a Xan Xove durante a campaña?Toda a que poida.

Entón aí si que volverás entrar á area política? É evidente que Xan ten o meu apoio total e farei o que estea na miña man e o que se me pida para axudalo.

“Se queren que esta nun mitin con Xan Xove eu non teño ningún problema. Ao revés, estou disposto”

É posible verte logo nun mitin? (Ri) Non sei como está iso deseñado pero se queren que o faga eu non teño ningún problema. Ao revés, estou disposto.

INÉS REY

Falamos de cousas internas pero cambiemos de tema. Como ves o concello de Inés Rey desde fóra?Tento non miralo moito. Non teño aínda a obxectividade total para facer certas valoracións e para facelas en público. Por un tema de pudor persoal non quero pronuciarme moito sobre a actividade municipal.

E a Inés como a ves de alcaldesa? Eu teño unha magnífica relación persoal con ela pero sigo pertencendo a un partido que é rival político pero que tamén son o anterior alcalde e hai cousas que non debo dicir en público polo que che dicía antes.

E co resto dos líderes doutros partidos da corporación municipal? Con Miguel Lorenzo teño moi boa relación persoal, obviamente, desde a distancia política e con Paco (Jorquera) tamén, aínda que máis con Avia porque xa nos quedou unha boa amizade da época na que estivemos no concello. Eu como non estou na vida pública pois coincido menos pero tamén sigo vendo a algún ex concelleiro da miña época de alcalde e manteño boa relación. Na maior parte dos casos conseguimos salvar a relación persoal da política.

Unha dúbida que teño. Ti entraches nunha época na que a sombra de Paco Vázquez xa non era importante, pero, durante a túa época de rexedor mantiveches relación con quen chegou a ser unha icona para a Coruña, como está sendo agora Abel Caballero en Vigo… Eu tiven e teño unha relación correcta con el. De feito colgouse o cadro de ex alcalde del no Concello durante o meu mandato e creo que o agradeceu. Era algo institucional e tamén se fixo con Javier Losada con quen tamén manteño boa relación. Vázquez sempre foi moi correcto no trato comigo e cando precisei del para preguntarlle sobre determinadas cuestións que pasaran anteriormente e que me dera o seu punto de vista, fíxoo, e despois a súa figura pois non queda moito que dicir. Foi un actor esencial desta cidade durante 20 anos e moitas cousas boas como a rede de centros cívicos ou a rede de equipamentos municipais foron responsabilidades del e algúns dos problemas que temos hoxe tamén foron por decisións políticas que se tomaron durante os seus mandatos. Pois como todo, ten as súas luces e sombras e cun modelo de cidade que non é o meu, pero, xa todo o mundo ten unha idea formada del.

EMPRESARIADO

E se che falo doutras iconas da Coruña: Inditex, La Voz de Galicia, Estrella Galicia, Abanca, Fadesa… Fadesa xa non a coñecín a non ser polas súas herdanzas co edificio Conde de Fenosa que foi un problema gordo que se solventou da mellor forma posible para o concello. E se se iso se fixera noutro momento se lle tería dado máis importancia da que se lle deu por parte dalgúns. Inditex é un xigante que está por riba da política municipal. Coas persoas que estaban naquel entón, tanto con Pablo Isla como con Amancio Ortega eu tiven moi boa relación persoal, moi respectuosa e mesmo de colaboración nalgunhas áreas.

Entón reunicheste con Amancio Ortega? Si, claro

Non,  digocho porque Ana Pontón tamén fixo unha foto en Inditex, non con Amancio Ortega, pero aínda así lle choveron as críticas dentro do seu propio partido… Eu non sei como son as cousas internas no BNG. No meu caso visitei Inditex e tiñamos proxectos cos que colaboraba de política social, de política ecónómica, como colabora coa Universidade da Coruña e con outras institucións. Outra cousas son as postas en escea e aí cada quen debe saber como facelas e se o se o público de Ana o ía agradecer ou non. Houbo xente que si o agradeceu e logo outro que non. Eu cando fun a visitar Inditex, fíxeno de xeito privado porque creo que o alcalde da Coruña ten que saber como funciona iso. E con Estrella Galicia pois o mesmo. Teño unha relación correcta con Ignacio Ribera. Tivemos proxectos de colaboración con eles. De feito a ampliación da fábrica se fixo porque nós axudamos a facela porque entendemos que era bo para a economía da Coruña e para a creación de postos de traballo.

Ousexa, que co grande empresariado tiñas bo trato… Con parte del si, pero tamén depende do modelo de negocio e a implación social e económica que hai coa cidade.

“Boa parte do empresariado entendía que a relación co Concello tiña que ser de normalidade e cordialidade e había outra parte que ten outra parte que pensa que o concello ten que estar ao seu servizo”

E con La Voz de Galicia… (Sopra). Bueno… Creo que calquera observador independente pode facer unha análise de como foi a relación de La Voz de Galicia co Concello da Coruña. Creo que non teño máis que engadir ao que pasou e cada un que saque as súas conclusións. Hai unha parte do empresario co que houbo unha relación correcta, con Abanca tamén, con quen era entón o conselleiro delegado, Botas. E que boa parte do empresariado entendía que a relación co Concello tiña que ser de normalidade e cordialidade e había outra parte que ten outra parte que pensa que o concello ten que estar ao seu servizo.

FUTUROS COMICIOS

Cambiando de terzo, como ves as futuras eleccións no Congreso? Non sei que dicirche. A pesar do ruído mediatico penso que o bloque de investidura mantense forte, pero creo que ten posibilidades de revalidar unha maioría semellante á actual. E semella que a extrema dereita perde certa importancia, aínda que isto está moi voluble e a ver que pasa.

E as candidaturas das mareas locais galegas como as ves; Marea Atlántica, Compostela Aberta, Ferrol en Común… Eu as mareas municipalistas vexo que teñen a súa cancha e cando hai un traballo de abaixo as cousas son diferentes porque a xente xa sabe como somos.  Aí está o caso da Coruña, da Pobra, Santiago ou Sada. Hai que facer un traballo continuo desde a base e iso acaba sendo recoñecido pola veciñanza.

E vendo xa desde a distancia non cres que tería que ter habido unha maior interacción entre En Marea e as mareas locais? Eu penso que ese non foi o problema. As mareas municipalistas apoiaron ese proxecto e foi na gobernanza do proxecto nacional onde xurdiron os problemas pero no porque as mareas municipalistas non o apoiran xunto con algún partido político.

Xa para rematar. Como está a vida universitaria? Complicada. En Galicia moi complicada porque as universidades están infradotadas e estase esquecendo que as universidades están para formar e producir ciencia e o gasto para iso é moi escaso tendo como temos, por exemplo aquí na Coruña, un campus punteiro. Hai que apoiar máis á universidade pública porque sempre vai ter un retorno creando riqueza e traballo.

E aventuraste a facer quiniela política do que vai pasar na Coruña? (Rí) Non, non.

Non che van logo as quinielas? Pois non. Tampouco sabería que dicir e eu non auguro grandes cambios entre o bloque conservador e progresista na Coruña, logo haberá que ver como se divide ese apoio entre o bloque progresista.