O informe que en outubro sacaba o IGE xa foi un punto de inflexión, sendo a primeira vez que o castelán se impuña ao galego como lingua máis falada no noso país.
Esta semana vimos de coñecer un novo Informe do Seminario de Sociolingüística da Real Academia Galega, que ratifica a dramática situación da nosa lingua.
A RAG vén de facer unha declaración institucional rotunda, destacando as “contundentes cifras” que sinalan a “dramática redución da cifra de falantes de 5 a 14 anos”, o “incremento exponencial das prácticas monolingües en castelán en todos os grupos de idade (que atinxe o 43% na cohorte de 15 e 29 anos e o 54% na de 5 a 14 anos)”, e a “incapacidade para falar galego do 32% no grupo de idade máis novo, e a incompetencia para escribilo do 38% nese mesmo grupo”.
E para a RAG, hai un claro causante: “Estas cifras ofrecen unha proba rotunda das consecuencias do decreto chamado de plurilingüismo de 2010 e en xeral do abandono das políticas de protección do galego: incremento do monolingüismo en castelán e diminución tanto da competencia en galego canto do seu uso”.
A RAG sinala como claro culpable ao goberno da Xunta: “ responsabilidade é de toda a sociedade galega, pero moi fundamentalmente de quen detén o goberno e dispón, xa que logo, dos mecanismos de actuación e planificación. A primeira responsabilidade é, por tanto, do goberno galego”.
Nese sentido, critican a fondo o papel castelanizador das escolas.
O camiño
Para reverter esta substitución do galego dende abaixo, dende a mocidade, a RAG insta ás familias a recuperar a transmisión xeracional e sinala o achegamento á lusofonía, “sen renunciar ao galego”, como vía fundamental.
A RAG culpa tamén aos medios (non aos medios en galego, por suposto), e pide á industria cultural a creación de “mecanismos e estratexias de difusión que permitan aos creadores en galego chegar ás audiencias (sobre todo á xente nova) e compensar a forte incidencia da oferta global.”
Por suposto urxen tamén ás administracións (en todas as áreas), e tamén ás empresas, á publicidade, ao comercio, ao deporte… a vertirse de galego.
Todo o anterior debería concretarse nunha revisión do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega, en que deben participar os axentes sociais relevantes, para chegar a un imprescindible Pacto pola Lingua Galega.
As gráficas
Aquí deixamos unhas gráficas do Informe, que podedes descargar aquí:
Serie de entrevistas sobre a lingua
Carmen Pereira, mestra de Primaria: “A rapazada precisa máis contido galego”
Xurxo Souto: “Na Coruña somos un dos lugares con maior número de galegofalantes”